انواع کوليس و کاربرد کولیس
انواع و قیمت کولیس ها را می توانید از آدرس بالا مشاهده فرمایید یا با کارشناسان آذرصنعت تماس بفرمایید .
١-کوليس ورنيۀ معمولی : اين کوليس استفادهٔ عمومی دارد و برای انواع اندازه گير ی های داخل و خارج به کار گرفته می شود
٢-کوليس ورنيه ارتفاع سنج : از کوليس ورنيه ارتفاع سنج برای اندازه گيری ارتفاع انواع قطعات استفاده می شود.
بررسی انواع کولیس ، کاربرد کولیس ، قیمت کولیس
ساختمان و اجزای کولیس :
اين کوليس از قسمت های مختلف زير تشکيل شده است:
پايه، که معمولاً سنگين ترين قسمت آن است، پشت آن را تو خالی می سازند برای اين که اولاً سبک باشد و از نظر اقتصادی نيز ارزان تر تمام شود. ثانياً پرداخت آن راحت تر باشد. ثالثاً در اثر کم شدن سطح اتکا، به سطح ميزکار يا صفحه صافی نچسبد.
توجه : برای جابه جايی کوليس ارتفاع سنج بهتر است آن را از پايه به دست گرفت و جابه جا نمود.
خط کش که دارای تقسيمات ميلی متری و اينچی است
کشوی
خار لقی گير
پيچ های تنظيم لقی
پيچ قفل کشوی
ورنيه ها
پيچ های اتصال ورنيه به خط کش
شاخک اندازه گيری، که معمولاً سر آن سخت کاری می شود تا در برابر سايش مقاوم گردد.
بست اتصال شاخک اندازه گيری به زبانهٔ سر کشوی
خارِ بستِ شاخک
پيچ محکم کننده شاخک اندازه گيری
مکانيزم تنظيم مقادير کم: برای تنظيم مقادير کم روی کوليس لازم است پيچ قفل اين مکانيزم را سفت و پيچ کشوی را شل کنيم. سپس با چرخاندن مهرهٔ واسط بين کشوی و مکانيزم فوق مقادير کم را جدا نماييم.
محدودکنندهٔ حرکت کشوی
توجه :
٭ گفتنی است اجزای فوق ممکن است در روی همهٔ کوليس ها وجود نداشته باشد.
٭ قابليت تفکيک،گستر هٔ اندازه گيری ، جنس ، نحوهٔ درجه بندی و نحوهٔ خواندن آن مانند کوليس ورنيهٔ معمولی است
٣- کوليس ورنيۀ عمق سنج : از اين کوليس برای اندازه گيری عمق قطعات مختلف استفاده می شود
ساختمان : اين کوليس از قسمت های زير تشکيل شده است:
خط کش مدرج با تقسيمات ميلی متری و اينچی
پايهٔ متصل به کشوی که محل استقرار کوليس روی قطعه و موضع مورد اندازه گيری است.
کشوی
خار لقی گير
پيچ های تنظيم لقی
پيچ قفل کشوی
شستی محرک کشوی
ورنيه ها
پيچ های اتصال ورنيه ها به کشوی
مکانيزم تنظيم مقادير کوچک
خار لقی گير
پيچ های تنظيم لقی
٭ گفتنی است مکانيزم تنظيم مقادير کوچک روی همه کوليس ها پيش بينی نشده است.
٭ قابليت تفکيک، گسترهٔ اندازه گيری،جنس، نحوهٔ درجه بندی و نحوهٔ خواندن آن مانند کوليس ورنيهٔ معمولی می باشد که قبلاً به تفصيل شرح داده شده است.
کوليس با فک گردان
سر فک ثابت آن نيم کره است که می تواند حول سر خط کش بچرخد و تحت زاويه قرارگيرد. به اين وسيله می توان فواصل محوری سوراخ ها، که نسبت به هم تحت زاويه قرار دارند را اندازه گرفت.
کوليس بافک کشوی
فک ثابت اين کوليس نسبت به فک متحرک آن بلندتر است و برحسب مورد می توان اين فکرا در جهت عمودی و محل خودش جابه جانمود. به دليل اين ويژگی از آن می توان برایاندازه گيری فاصلهٔ پله ها و محور تا محور
سوراخ های غير هم سطح استفاده نمود.
کوليس اندازه گيرعمق جای خار
همان طوری که از نامش پيداست با زبانه ای که در وسط آن پيش بينی شده است می توان عمق
جای خار روی محورها را با اين کوليس اندازهگرفت.
کوليس بافک ميله ای
فک های اين کوليس به صورت ميله ای است و می توان با آن فاصلهٔ محور تا محور سوراخ ها را اندازه گرفت.
کولیس جهت اندازه گیری ضخامت لوله
کوليس با فک پهن
فک های اين کوليس پهن است و می توان از آن ها برای اندازه گيری اجسام انعطاف پذير مانند اسفنج و لاستيک استفاده نمود.
در مدل های مختلف کولیس فک پهن در فروشگاه موجود است .
کوليس چرخ دنده
اين کوليس دارای دو کوليس افقی و عمودی به صورت عمود بر هم است که روی کوليس عمودی مقدار ارتفاع تنظيم و از روی کوليس افقی مقدار ضخامت خطی دندانه چرخ دنده روی دايره گام خوانده می شود.
کوليس فک چاقويی
شاخ کهای ثابت و متحرک اين کوليس چاقويی است و فک های ثابت و متحرک آن معمولاً بلندتر از حد معمول است. از اين کوليس می توان برای انداز هگيری فاصلهٔ محوری سوراخ ها، شيارهای باريک ، … و ساير مواردی که با کوليس معمولی انجام نمی شود استفاده نمود.
کوليس اندازه گير شيارهای داخلی
فک های ثابت اين کوليس به سمت خارج است و توسط آن می توان قطر شيارهای داخلی را اندازه گرفت.
کوليس با فک های نُک تيز
نُک فکهای اين کوليس تيز استو از آن برای انداز هگيری فاصله محور تا محورسوراخ های ريز و … استفاده م یشود.
کوليس لب بريده
از اين کوليس برای انداز هگيری عمق سوراخ های غير قابل دسترس استفاده می شود.
در مدل های مختلف کولیس لبه بریده در فروشگاه موجود است .
کوليس ساعتی (عقربه دار) :
اين نوع کوليس ها بر اساس دندهٔ شانه ای، چرخ دنده، عقربه و صفحهٔ مدرج کار می کنند و با توجه به بزرگ نمايی، که از مشخصات بارز اندازه گيرهای ساعتی است، کار کردن با آن ها ساده، خطای چشمی کم و در مقابل تغيير اندازه، حساس اند. اين نوع وسايل در مقابل ضربه آسيب پذير هستند. کوليس های ساعتی معمولاً با قابليت تفکيک ۰.۰۱ ، ۰.۰۲ ، ۰.۰۵ ، ۰.۱ میلی متر و ۰.۰۰۱ اینچ طراحی و ساخته می شوند و اين ارقام به مشخصات دندهٔ شانه ای، چرخ دنده و تعداد تقسيمات صفحهٔ مدرج / ٠ ميلی متر و ٠٠١ /١
بستگی دارد. بر خلاف کوليس های ورنيه دار که در روی يک کوليس هر دو تقسيمات ميلی متری و اينچی در روی يک کوليس قرار دارد، کوليس های ساعتی فقط می توانند دارای يک تقسيم بندی روی يک کوليس باشند.
ساختمان : اين نوع کوليس ها از قسمت های زير تشکيل شده اند:
خط کش با تقسيمات ميلی متری يا اينچی که معمولاً قابليت تفکيک قسمت ميلی متری آن ها ۱ میلیمتر و در کولیس های اینچی ۰.۱ اينچ می باشند.
فک ثابت، که از سه قسمت چاقويی ، تخت و پله ای تشکيل شده است.
توجه :
٭ از فک ثابت و متحرک برای انواع اندازه گيری های خارجی استفاده می شود.
٭ بهتر است در اندازه گيری های عمومی از قسمت تخت فک ها استفاده شود.
٭ از قسمت چاقويی کوليس صرفاً برای اندازه گيری گلويی ها و شيارهای باريک استفاده شود.
شاخک ثابت که با خط کش يک پارچه است.
شاخک متحرک که با کشوی يک پارچه است.
توجه : از شاخک ثابت و متحرک برای انواع اندازه گيری های داخلی استفاده می شود.
کشوی
پيچ قفل کشوی
خار لقی گير
پيچ قفل مجموعهٔ طوقه و صفحهٔ مدرج
پيچ های تنظيم لقی بين کشوی و خط کش
عقربه، که با جابه جايی کشوی حرکت می کند.
طوقهٔ متحرک، که صفحهٔ مدرج ساعت به آن متصل است.
توجه : قبل از استفاده از کوليس ساعتی بايد آن را کاملاً ببنديم، پيچ قفل طوقه را شل کنيم و با چرخاندن طوقه، صفر صفحهٔ مدرج را زير عقربه می آوريم و سپس طوقه را قفل می کنيم.
دندهٔ شانه ای که در سراسر طول خط کش قرار دارد و به وسيلهٔ پيچ به خط کش متصل شده است.
چرخ دنده ها
اجزای آب بندی
اجزای اتصال
شستی محرک کشوی (که معمولاً به صورت غلطک آج دار در نظر گرفته شده و حول محورش می چرخد)
زبانهٔ عمق سنج
محدودکنندهٔ حرکت کشوی (استاپ کشوی)
نحوۀ درجه بندی کولیس
الف) کوليس ساعتی ميلی متری
١- کوليس ساعتی با قابليت تفکيک ۰.۱ میلیمتر
صفحهٔ بزرگ اين کوليس ١٠٠ قسمتی است.
هر واحد آن نشان دهندهٔ ۰.۱ میلیمتر است
هر دور صفحهٔ ساعت معادل ۱۰ میلیمتر است
روش خواندن : هر تقسيم روی صفحهٔ مدرج اين کوليس معادل۰.۱ میلیمتر است . بنابراین اندازه های ۰.۱ میلیمتر تا رقم ۱۰ میلی متر از روی صفحهٔ مدرج خوانده م یشود. خ طکش کوليس نيز دارای تقسيمات يک ميل یمتری است که اندازهٔ مورد نظر از محل تطابق لبهٔ کشوی با خطکش خوانده می شود
۲- کوليس ساعتی با قابليت تفکيک ۰.۰۵ میلی متر
صفحهٔ مدرج اين کوليس ١٠٠ قسمتی است.
هر واحد آن نشان دهندهٔ ۰.۰۵ میلیمتر است .
هر دور صفحهٔ ساعت معادل ۵ میلیمتر می باشد.
روش خواندن : هر تقسيم روی صفحهٔ مدرج اين کوليس معادل ۰.۰۵ میلیمتر است . بنابراین اندازه های ۰.۰۵ تا رقم ۵ میلیمتر از روی صفحهٔ مدرج خوانده می شود. خط کش کوليس نيز دارای تقسيمات يک ميلی متری است، که اندازهٔ مورد نظر از محل تطابق لبهٔ کشوی با خط کش خوانده می شود.
۳- کوليس ساعتی با قابليت تفکيک 0.02 میلی متر
صفحهٔ مدرج اين کوليس ١٠٠ قسمتی است.
هر واحد آن نشان دهندهٔ ۰.۰۲ میلیمتر است .
هر دور صفحهٔ ساعت معادل ۲ میلیمتر می باشد.
روش خواندن : هر تقسيم روی صفحهٔ مدرج اين کوليس معادل ۰.۰۲ میلیمتر است . بنابراین اندازه های ۰.۰۲ تا رقم ۲ میلیمتر از روی صفحهٔ مدرج خوانده می شود. خط کش کوليس نيز دارای تقسيمات يک ميلی متری است، که اندازهٔ مورد نظر از محل تطابق لبهٔ کشوی با خط کش خوانده می شود.
٤- کوليس ساعتی با قابليت تفکيک ۰.۰۱ میلیمتر
صفحه مدرج اين کوليس ٢٠٠ قسمتی است.
هر واحد آن نشان دهندهٔ ۰.۰۱ میلیمتر است.
هر دور صفحه ساعت معادل ۲ میلیمتر است.
روش خواندن کولیس :
هر تقسيم روی صفحهٔ مدرج اين کوليس معادل ۰.۰۱ میلیمتر است . بنابراین ، اندازه های ۰.۰۱ میلیمتر تا رقم ۲ میلیمتر از روی صفحهٔ مدرج خوانده می شود. خط کش کوليس نيز دارای تقسيمات يک ميلی متری است و اندازهٔ مورد نظر از محل تطابق لبهٔ کشوی با خط کش خوانده می شود.
١-کوليس ساعتی با قابليت تفکيک ۰.۰۰۱ اینچ
صفحهٔ بزرگ اين کوليس ١٠٠ قسمتی است.
هر واحد آن نشان دهندهٔ ۰.۰۰۱اینچ است .
هر دور صفحهٔ ساعت معادل ۰.۱ اینچ است.
روش خواندن کولیس دیجیتال : هر تقسيم روی صفحهٔ مدرج اين کوليس معادل ۰.۰۰۱ اینچ است . بنابراین ، اندازه های ۰.۰۰۱ اینچ تا رقم ۰.۱ اینچ از روی صفحه مدرج خوانده می شود . خط کش کولیس نیز دارای تقسیمات ۰.۱ اینچ است و اندازهٔ مورد نظر از محل تطابق لبهٔ کشوی با خط کش خوانده می شود.
سيستم عملکرد اين کوليس ها الکترونيکی است. اين کوليس ها در مقابل ضربه آسيب پذير و در برابر
تغيير اندازه حساس اند، کار کردن با آن ها آسان است و به مهارت خاصی نياز ندارد، هر دو سيستم ميلی متری و اينچی روی يک کوليس پيش بينی شده است. دقت اين کوليس ها در سيستم ميلی متری ۰.۰۱ میلیمتر و در سیستم اینچی ۰.۰۰۱ اینچ است .
قسمت های مختلف اين کوليس ها عبارت اند از :
خط کش با تقسيمات ميلی متری و اينچی
فک ثابت
فک متحرک
شاخک ثابت
شاخک متحرک
کشوی
پيچ قفل کشويی
شستی محرک کشوی (که معمولاً به صورت غلطک آج دار با محور هرز گرد است.)
صفحهٔ نمايش گر: اين صفحه مقدار اندازه را بر حسب ميلی متر يا اينچ نشان می دهد.
قاب صفحهٔ نمايش گر، که در روی آن کليدها پيش بينی شده است.
mm/inch کليد: از اين کليد برای مشخص نمودن سيستم اندازه گيری (ميلی متر يا اينچ) استفاده می شود.
OFF /ON : از اين کليد برای خاموش و روشن کردن کوليس استفاده می شود.
ZERO کليد : برای صفر کردن ارقام نشان داده شده روی صفحه نمايش گر استفاده می شود. گفتنی است که اعداد در حافظهٔ کوليس ذخيره می گردد و با تغيير موقعيت کشوی، مقادير بيش تر و يا کم تر نسبت به اندازهٔ ذخيره شده، به صورت مثبت يا منفی در روی نمايش گر نشان داده می شوند.
HOLD کليد : در مواقعی که بخواهيم اندازه در حافظه ذخيره شده و روی صفحه نمايش گر کوليس ثابت باقی بماند و با تغيير و جابه جايی کشوی تغييری در اندازه ايجاد نگردد از اين کليد استفاده می شود.
زبانهٔ عمق سنج
محدود کنندهٔ حرکت کشوی (استاپ کشوی)
دندهٔ شانه ای
بُرد الکترونيکی
پيچ های اتصال
بعضاً اين کوليس ها می توانند توسط کابل مخصوص به چاپگر متصل شده و اندازه ها را چاپ نمايد.
روش خواندن کولیس : در اين نوع کوليس ها مقدار اندازه به صورت ترکيبی از اعداد صحيح و اعشاری از روی صفحهٔ نمايش گر کوليس برحسب ميلی متر و يا اينچ خوانده می شود انواع کوليس ها به صورت ديجيتالی نيز ساخته می شوند.
