انواع مته

مواد سازنده مته

بسته به کاربرد از مواد مختلفی برای ساختن مته استفاده می‌شود؛

خرید مته

اطلاعات بیشتر و برند ها

در صورت خرید اینترنتی یا معرفی از سایت اعلام کد AZARSANAT98 از تخفیف نقدی برخوردار شوید .

فولادها:

– فولاد کم‌کربن (Soft Low-Carbon Steel):

فقط برای سوراخ‌کاری روی چوب استفاده می‌شود. این نوع مته دارای لبه نگهدارنده نیست و نیاز به تیز کردن مداوم ندارد. کار کردن روی چوب‌های سخت می‌تواند طول عمر این مته را کاهش دهد. این نوع مته، در مقایسه با دیگر ابزارهایی که عمر طولانی‌تر دارند، قیمت زیادی دارد.

– فولاد با کربن زیاد (High-Carbon Steel):

از فولاد با درصد کربن بالا ساخته می‌شوند. این کار باعث بهبود بخشیدن پوسته فولادی مته می‌شود. این کار به علت دما دادن و سخت کاری روی آن اتفاق می‌افتد. از این مته‌ها می‌توان برای سوراخکاری روی چوب و فلزات استفاده نمود، اگرچه این مته‌ها دارای ضریب خطا کم در مقابل دما در هنگام سوراخکاری هستند، اما دمای بیش از حد باعث خمیری شدن آنها و در نتیجه نرم شدن لبه‌های برش نیز می‌گردد.

– فولاد تندبُر (High Speed Steel – HSS):

نوعی از فولاد است که مقاومت بسیار زیادی در مقابله با تغییرات دمایی دارد. از آنها می‌توان برای سوراخکاری روی فلزات، چوب سخت، و دیگر موادی که سرعت برش بالاتری نیاز دارند استفاده کرد. استفاده از آنها تا حد زیادی جایگزین انواع دیگر مته شده‌است.

– فولاد آلیاژی کبالت (HSS cobalt):

نوعی از فولاد تندبُر است دارای مقدار زیادی کبالت در آن است. مزیت اصلی این متریال در بی‌اثر بودن دما بر آنها در دماهای بالا می باشد، به همین علت از آنها برای سوراخکاری روی فولادهای ضد زنگ (Stainless steel) استفاده می‌شود. بزرگترین مشکل فولاد آلیاژی کبالت در شکنندگی خیلی زیاد آنها در برابر فولاد تندبُر (HSS)است.

سایر مواد:

– کاربید تنگستن:

کاربید تنگستن (Tungsten Carbide) و دیگر آلیاژهای کاربیدی مواد بسیار سخت با عمر بالا هستند که می‌توان کل مته یا لبه های برنده مته را از آنها ساخت. با توجه به هزینه بالا، اغلب فقط در نوک ابزار مختلف بکار برده می شوند.

– الماس چند لایه:

بلور الماس چند لایه(Poly Crystalline Diamond-PCD) یک از مواد بسیار سخت می باشد که مقاومت زیادی در برابر سایش دارد. این مواد از لایه‌های ریز الماس (کربن) تشکیل شده‌ اند. ضخامت این لایه‌ها معمولا در حدود ۰٫۵میلی‌متر (۰٫۰۱۹اینچ) است. این لایه‌ها در درون پوششی از ماده خاکستری از جنس کاربید تنگستن قرار دارند. مته‌های ساخته شده از این مواد دو روش زیر بدست می‌آیند؛ در روش اول این مواد (PCD) را با لحیم‌های ریز به دور قطعه کار در لبه‌های برش ثابت می‌کنند. در روش دوم این مواد (PCD) را در حالت مذاب به صورت رگه‌هایی در درون کاربید تنگستن در یک نوک قرار می‌دهند. بعد از این کار می‌توان این نوک را با لحیم کاری به یک شفت از جنس کاربید متصل نمود و از این مجموعه کارها می‌توان یک ابزار مرکب داشت که دارای کمترین شکستگی در حین سوراخکاری باشد.

از مته‌های PCD معمولا در صنعت ماشین‌سازی، صنعت هوا و فضا، و دیگر صنایعی که احتیاج به سوراخکاری روی آلیاژهای ساینده مثل آلومینیوم، فیبرهای کربن، بتُن، پلاستیک ها و دیگر مواد ساینده استفاده می شود.

پوشش ها

اکسید سیاه (Black oxide):

یکی از پوشش‌های گران‌قیمت است. پوشش اکسی سیاه مقاومت بالایی در برابر حرارت ، چربی و مقاومت خوبی در برابر خوردگی دارد. در نتیجه استفاده از این ماده در ساخت مته‌ها عمر طولانی تری را نسبت به مته‌های تندبُر فولادی (High speed Steel-HSS) دارند.

نیترید تیتانیوم (Titanium Nitride-TiN):

یکی از سرامیک های بسیار سخت می باشد.هنگامی که به عنوان پوشش برای مته‌های تندبُر فولادی (HSS) به کار رود (معمولا مته‌های دولبه)، می تواند عمر برش کاری آن‌ها را به ۳بار و بیشتر افزایش دهد.

نمی‌توان یک مته نیترید تیتانیوم را به خوبی تیز نمود، زیرا لبه‌های جدید دارای پوشش نیستند و نمی‌توانند در هنگام کار پوشش مناسب را داشته باشد.

نیترید آلیاژ آلومینیوم-تیتانیوم (Titanium Aluminum Nitride-TiAlN):

نیترید آلیاژ آلومینیوم-تیتانیوم یکی دیگر از پوششهایی است که بطور معمول از آن استفاده می‌شود. این ماده مزیت بسیار بالایی نسبت به نیترید تیتانیوم دارد و می‌تواند عمر کارکرد مته را به۵بار و بیشتر افزایش دهد.

نیترید آلیاژ کربن-تیتانیوم (Titanium Carbon Nitride-TiCN):

نیترید آلیاژ کربن-تیتانیوم یکی از دیگر موادی است که برای پوشش مته ها استفاده نیز می‌ گردد و سبب افزایش دوام و طول عمر مته نسبت به مته های با پوشش نیترید تیتانیوم دارد.

پودر کربن (Diamond Or Carbon powder):

اغلب برای مواد ساینده استفاده می‌شود از این ماده برای برش و سوراخکاری موادی از قبیل کاشی، سنگ و مواد خیلی سخت استفاده می‌شود. برای از بین بردن دمای تولید شده توسط مته در هنگام کار از آب برای خنک کردن مته و جلوگیری از خراب شدن آن استفاده می‌شود.

نیترید زرکِنیوم (Zirconium Nitride):

یکی از موادی است که برای پوشش مته‌ها برای ابزارهای صنعتی به کار می‌رود نیترید زیرکِنیوم است.

نوع کاربرد مته بر اساس متریال مته:

موادى که مته ها از آنها ساخته مى شوند نقش مهمى در طول عمر و کارکرد مته دارند؛

خرید مته

اطلاعات بیشتر و برند ها

1- مته هایی از جنس فولاد تندبُر (High-Speed Steel (HSS) drill bits):

این نوع مته‌ها جزو پرکاربردترین و معمول‌ترین مته‌ها به حساب می‌آیند. این نوع مته‌ها معمولا دارای میله شفت استوانه‌ ای هستند، اما تعدادی از آنها نیز دارای میله شفت انتهایی ¼ اینچی شش ضلعی متناسب برای استفاده در پیچ گوشتی‌ شارژی و دریل های کوچک هستند. به وسیله HSS مى توان چوب، پى وى سى، فایبرگلس و فلزات نرمى همانند آلومینیوم را سوراخ نمود.

2- مته‌های از جنس فولاد تندبُر با روکش تیتانیوم نیترید (Titanium-coated HSS drill bits):

این نوع مته‌ها به خاطر داشتن روکش تیتانیوم نیترید (در صورت روغن کاری و استفاده صحیح) عمری طولانی‌تر نسبت به مته‌های معمولی دارند ( عمری حدود 4 تا 6 برابر مته‌های معمولی ). این مته‌ها نیز مانند مته‌های معمولی فولادی برای سوراخکاری در چوب، پى وى سى، فایبرگلس و فلزات نرمى همانند آلومینیوم مناسب می‌باشند.

3- مته‌های از جنس فولاد تندبُر با پوشش اکسید سیاه (Black oxide-coated HSS drill bits):

این نوع از مته‌ها با هدف مقاومت در برابر خوردگی یا زنگ زدگی و افزایش دوام و ماندگاری طراحی شده‌اند. این مته‌ها بیشتر از مته‌های HSS عمر می‌کنند و برای سوراخ کردن انواع مختلفی از مواد مثل فلز، چوب‌های سخت، پی‌ وی ‌سی و فایبرگلاس استفاده می‌شوند.

4- مته‌های با نوک کاربیدی: (Carbide-tipped drill bits):

این مته‌ها در مقایسه‌ها با انوع فولادی، HSS یا تیتانیومی، عمر طولانی‌تری دارند و برای سوراخ کردن کاشی و مواد سختی مثل سنگ و بتن استفاده می‌شوند.

5- مته‌های از جنس فولاد تندبُر با روکش کبالت (Cobalt drill bits):

این نوع مته‌ها از آلیاژ کبالت ساخته می‌شوند و مقاومت بالایی در برابر دما و سایش نیز دارند. استفاده از این نوع مته‌ها برای سوراخکاری در فولاد ضدزنگ و همچنین فولادهایی با مقاومت کششی بالا مانند چدن، فولاد ریخته‌گری‌شده، برنز و همچنین درزهای جوشکاری شده مورد استفاده واقع می شود.

6- مته هایی با سری از جنس الماس یا مته دریل الماسه (Diamond drill bits): 

بسیار ایده آل برای مته زنی سطوح سختی نظیر گرانیت، کاشی، سرامیک، سنگ مرمر و فلزات سنگین می باشد.

7- مته های فولاد کربنی (Carbon Steel):

جنس کربن استیل محکم نیست و بیشتر براى کاربردهاى سوراخ کاری چوب به کار مى رود. این جنس معمولا در گردبرهاى چوب بسیار کاربرد دارد.

8-مته‌هایی جهت کار بنایی یا مته دیوار (Masonry Bits):

سر این نوع مته‌ها ازجنس کاربید تنگسن میباشد. ایننوع متهها بر روی دریل‌های چکش و برای سوراخ کردن آجر، بتن و سنگ استفاده می شوند. در برخی از مدل‌های این نوع مته‌ها برای جلوگیری از لیز خوردن مته در سه نظام شفت ته مته‌ را به شکل شش ضلعی می سازند.

دمای این نوع مته‌ها به سرعت در حین کار بالا میرود و این امر، باعث میشود تا تنگستن سر مته ذوب گردد؛ بنابراین توصیه میشود از سوراخکاری های طولانی مدت پرهیز شود و با توقفی کوتاه، اجازه دهید دمای سر مته پایین بیاید.

برای پایین نگه داشتن دمای سر مته، بهتر است به طور مکرر شیارهای مته را تمیز نمود و از میزان دور مناسب دریل برای سوراخکاری استفاده شود.

9-مته چوب -مته‌هایی با زیر پهن‌تر نسب به سر- (Brad-Point Bits):

این نوع مته‌ها، زیره پهن‌تری دارند و معمولا آنها را به شکل حرف W تشبیه می کنند. ویژگی داشتن لبه‌های پهن به مته این امکان را می‌دهد که ابتدا قسمت‌ لبه‌های مته به اندازه قطر مته شکاف ایجاد کند و سپس قسمت مرکزی مته داخل قطعه شود. دارابودن این ویژگی باعث می‌شود تا سوراخکاری تمیزی در قطعه ایجاد نشود به همین دلیل، این نوع مته‌ها برای سوراخکاری بر روی چوب و برخی از اقسام پلاستیک و کارهایی شبیه این، مناسب می‌باشند. این نوع مته‌ها معمولا به همراه یک حلقه لاستیکی که در ته مته قرار می گیرد، عرضه می شوند که به کاربر اجازه می‌دهد تا سوراخی به عمق دلخواه ایجاد کند، بطوری که وقتی مته به عمق مورد نظر رسید، حلق پلاستیکی ته مته، اجازه ورود بیشتر مته به داخل قطعه را نخواهد داد.

10- مته های همه کاره (Multi-Purpose Bits): 

در نوک این نوع مته‌ها از نوعی الماس تنگسن کارباید استفاده شده است که می‌‌توان از آن برای هر دو حالت چکشی وچرخشی ساده دریل استفاده نمود. همچنین این نوع مته‌ها، توانایی سوراخکاری بر روی انواع فلز، چوب، دیوار، کاشی سرامیکی و پلاستیک را دارند.

برخی از تولیدکنندگان برای نگهداری بهتر و طول عمر بیشتر مته، توصیه می‌کنند از این نوع مته‌ها فقط در حالت چرخشی ساده استفاده شود؛ بنابراین استفاده از این مته‌ها برای سوراخکاری بر روی دیوار، بخصوص بِتُن که در آنها باید از حالت چکشی دریل استفاده شود، توصیه نمی‌گردد.

11- مته‌های فولادی با قطر شافت کمتر (Reduced ShankBits): 

این نوع مته‌ها به کاربر اجازه می‌دهد که قطر بیشتری نسبت به اندازه سه‌ نظام دریل سوراخکاری نماید. برای مثال، زمانی که قطر سه نظام دریل 13 میلیمتر می باشد، کاربر می‌تواند تا قطر 16 میلیمتر را با این نوع مته‌ها سوراخکاری کند.

12- مته های برگی (Spade Bits): 

این نوع مته‌ها برای سوراخکاری‌های بزرگتر بر روی چوب کاربرد دارند و معمولا شافت انتهایی آن به‌صورت ¼ اینچ شش ضلعی هستند و انواع مختلف این نوع از مته ها سوراخ‌هایی بین 6 تا 38 میلیمتر ایجاد می‌کنند.

13- مته خزینه (Countersink Bits): 

از این مته‌ها به منظور پیچ گذاری در سوراخ‌های ایجاد شده، استفاده می‌کنند و در صورت لزوم سر هر سوراخ به وسیله این نوع مته‌ها خزینه می شود.معمولا دارای سایزهای 13 میلیمتر، 16 میلیمتر و 19 میلیمتر هستند همچنین و برای استفاده در چوب و آهن متفاوت می باشند.

14- مته مخصوص کاشی وشیشه (Spear Point Bits):